tel. +48 22 606 36 00 ibprs@ibprs.pl
  • English

Rodzaj projektu:
Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ze środków budżetu Państwa

Nazwa programu:
BIOSTRATEG 2

Nazwa projektu:
„Strategia zapewnienia i ewaluacji bazy tanich, efektywnych i bezpiecznych paszowych surowców energetycznych do produkcji zwierzęcej, w oparciu o zasoby krajowe ze szczególnym uwzględnieniem nowoczesnych odmian żyta

Nr projektu:
BIOSTRATEG2/297910/12/NCBR/2016

Kierownik projektu:
dr hab. inż. Dariusz Lisiak, prof. IBPRS

Termin realizacji:
01.12.2016-31.01.2020

Wnioskodawca projektu:
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Skład konsorcjum:
Instytut Zootechniki,
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,
Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej,
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego,
Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego,
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin,
Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN,
KWS Lochow Sp. z o.o.,
Blattin Polska Sp. z o.o.,
Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej POLSUS,
Firma Handlowo- Produkcyjna „Barbara”,
Gospodarstwo Rolne Jan Wujczak

Wartość dofinansowania:
1 655 000 

Całkowity koszt inwestycji:
27 519 810

Strategia zapewnienia i ewaluacji bazy tanich, efektywnych i bezpiecznych paszowych surowców energetycznych do produkcji zwierzęcej, w oparciu o zasoby krajowe ze szczególnym uwzględnieniem nowoczesnych odmian żyta

Krótki opis projektu: (Cel projektu, zadania, grupy docelowe, efekty projektu)

Powszechnie wiadomo, że dwa główne czynniki wpływające na jakość mięsa to potencjał genetyczny zwierzęcia oraz żywienie, a w szczególności dobór surowców paszowych w ostatnich latach coraz większą popularnością w żywieniu zwierząt cieszy się kukurydza, ze względu na wysokie plony i efektywność odżywczą. Jednak świnie karmione kukurydzą dają mięso z dużą ilością gorsze właściwości fizyko-chemiczne, a tym samym użyteczność technologiczna. Żyto jest dobrze znane jako pasza, która intensywnie poprawia jakość tłuszczu, czyniąc go białym i jędrnym. Nie ma jednak wielu informacji na temat jakości mięsa.

Celem badań w zadaniu 10 było uzyskanie szczegółowych danych na temat wpływu rodzaju
i zawartości energetycznych surowców paszowych w mieszankach stosowanych w tuczu trzody chlewnej, kurcząt brojlerów i gęsi na temat składu chemicznego i właściwości fizykochemicznych mięsa i tłuszczu.

W czasie realizacji zadania analizowano jakość mięsa i tłuszczu tuczników doświadczalnych oraz zgodnie z harmonogramem gęsi, które żywione były paszami o zróżnicowanym dodatku komponentu zbożowego. W wyniku prowadzonych prac przeprowadzono kolejne doświadczenie na trzech, zaplanowanych grupach trzody chlewnej, wyhodowanych i karmionych paszą treściwą o składzie zgodnym z założeniami zadania 5. Tuczniki poddawano ubojowi po osiągnięciu przez nie określonej w metodyce masy ciała. W pierwszym etapie poddano ubojowi grupę tuczników karmionych paszą z dodatkiem żyta, które pochodziło z komercyjnej produkcji i dostaw rynkowych, następnie kolejną grupę stanowiły tuczniki karmione żytem hybrydowym bez udziału enzymów a ostatnie oceniane były tuczniki, skarmiane paszą z dodatkiem żyta hybrydowego oraz enzymów. Ubój tuczników wszystkich grup badawczych przeprowadzono w zakładach mięsnych PPHU Markam w miejscowości Kasinka Mała, zgodnie z obowiązującą w zakładzie procedurą i pod nadzorem lekarza weterynarii. Zastosowano oszałamianie elektryczne, o parametrach typowych, zgodnych z przepisami weterynaryjnymi dla tego typu procedur, przy użyciu urządzenia firmy Koma a także wykrwawianie w pozycji wiszącej. Na podstawie przyżyciowo nadanego numeru na grzbiecie dokonano także identyfikacji zwierząt, w celu rzetelnego określenia przynależności do poszczególnych grup badawczych. W trakcie uboju dokonano pomiarów grubości słoniny, w kilku punktach anatomicznych a także grubości mięśni pośladkowo-lędźwiowych, zanotowano ciężar poubojowy tuszy na wadze kolejkowej, mięsność aparatem ultradźwiękowym Ultra – Fom 300 a także kwasowość mięsa schabu i szynki. Po wychłodzeniu dokonano powtórnie pomiaru pH a także przewodności elektrycznej. Pomiary te miały na celu określenie częstości występowania wad jakościowych surowca i wykazanie wpływu żywienia na jakość surowca. Wszystkie tusze zostały podzielone zgodnie
z PN-86 A- 82002 na elementy zasadnicze, które następnie zważono z dokładnością do 1g, by ustalić ich procentowy udział w tuszy (wydajność). Pobrano próby mięsa z lędźwiowego odcinka mięśnia najdłuższego grzbietu oraz wybranego mięśnia szynki (zrazowa górna) do badań laboratoryjnych a także surowiec do produkcji wyrobów doświadczalnych. W laboratorium w Instytucie przeprowadzono następujące badania: skład podstawowy, tj.: zawartość wody, białka, tłuszczu, popiołu; wyciek swobodny; kruchość przy użyciu aparatu Zwick z końcówką WB; aparaturowo barwę – fotokolorymetrem Minolta CR-400; ocenę marmurkowatości oraz ocenę sensoryczna mięsa a także profil kwasów tłuszczowych oraz zawartość cholesterolu. Produkcja doświadczalna obejmowała wytworzenie typowych produktów dostępnych w obrocie detalicznym. Wyprodukowano następujące asortymenty: kiełbasa średniorozdrobiona śląska, szynkówka, parówki polskie, polędwica parzona, polędwica surowa. Produkcję powtarzano trzykrotnie. Utworzono panel sensoryczny składający się z 5 ekspertów i dokonano oceny sensorycznej produktu. Otrzymane wyniki opracowano statystycznie. Stworzono bazę danych zawierającą trzy kompletne grupy doświadczalne.

Przeprowadzone prace były zgodne z harmonogramem projektu. Uzyskane rezultaty stanowią podstawę do kolejnych prac badawczych, przewidzianych do realizacji w dalszym okresie trwania zadania. Ostateczne wnioski odnośnie korzyści stosowania określonego dodatku do paszy będą możliwe do przedstawienia po zakończeniu wszystkich prac badawczych.

Przeprowadzono zgodnie z planem kolejne doświadczenia badawcze, z różnymi wariantami żywienia i różnymi gatunkami zwierząt rzeźnych. Przebadano wpływ dodatków do paszy na jakość mięsa i wydajność technologiczną mięsa i wyrobów.

Wykorzystanie uzyskanych wyników:

– Doniesienia konferencyjne i postery powstałe w wyniku realizacji prac:

1. Janiszewski P., Lisiak D., Borzuta K., Grześkowiak E., Powałowski K., Lisiak B., Samardakiewicz Ł., Schwarz T., Lasek J.: Wpływ żywienia tuczników paszą z różnym udziałem kukurydzy na wartość rzeźną i jakość mięsa. Nowoczesna hodowla a dobrostan zwierząt. Zjazd PTZ, Poznań, 20-22.09.2017;

2. Lisiak D., Borzuta K., Janiszewski P., Grześkowiak E., Powałowski K., Lisiak B., Samardakiewicz Ł., Schwarz T., Lasek J.: Wpływ żywienia tuczników z dużym udziałem kukurydzy lub pszenżyta na jakość mięsa. Nowoczesna hodowla a dobrostan zwierząt. Zjazd PTZ, Poznań, 20-22.09.2017 r.;

3. Szymański P.,  Lisiak D., Siekierko U., Kern-Jędrychowski J., Moch P., Okoń A., Lasek J.: The effect of feeding the fatteners with the feed, containing a high content of maize on the fatty acid profile in a smoked loin. ICoMST, 12-16 Sierpień 2018, Melbourne Australia,

4 Janiszewski P., Lisiak D., Borzuta K., Grześkowiak E., Lisiak B., Powałowski K., Samardakiewicz Ł., Schwarz T., Lasek J.  Wartość rzeźna tusz tuczników karmionych paszą z dodatkiem kukurydzy lub żyta. LXXXIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego Szczecin 2019. Referat